Παιχνιδοποίηση – Παιχνιδοκεντρική Μάθηση

Η παιχνιδοποίηση (gamification) αποτελεί μια παιδαγωγική στρατηγική που αξιοποιεί στοιχεία παιχνιδιού –όπως πόντους, σήματα, επίπεδα ή πίνακες κατάταξης– σε περιβάλλοντα που δεν είναι παιχνίδια, με στόχο την αύξηση της συμμετοχής, των κινήτρων και της ενεργητικής εμπλοκής των εκπαιδευομένων. Στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, η παιχνιδοποίηση μπορεί να ενισχύσει τη διάδραση, την άμεση ανατροφοδότηση και την πρόοδο των εκπαιδευομένων, συμβάλλοντας στη δημιουργία πιο ελκυστικών μαθησιακών εμπειριών (Σοφός, Κώστας & Παράσχου, 2015) .

Η παιχνιδοκεντρική μάθηση (game-based learning – GBL), σε αντίθεση με την παιχνιδοποίηση, κάνει χρήση των ίδιων των παιχνιδιών –ψηφιακών, επιτραπέζιων ή υβριδικών– ως μαθησιακών περιβαλλόντων. Τα παιχνίδια αξιοποιούν τα έμφυτα κίνητρα του παίκτη, όπως την πρόκληση, τον ανταγωνισμό, τη συνεργασία και την επίλυση προβλημάτων, ενισχύοντας τη μάθηση μέσα από διερεύνηση, στρατηγική σκέψη και αναστοχασμό. Τα ψηφιακά παιχνίδια αποτελούν καθημερινή πρακτική των νέων και έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην αύξηση της εμπλοκής και του ενδιαφέροντος των μαθητών στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση (ΕΚΟΜΕ, 2021· Costa, Car & Papadimitriou, 2017) .

Τα στοιχεία παιχνιδιού ενισχύουν σημαντικές παραμέτρους μάθησης, όπως η ενεργή συμμετοχή, η συνεργασία, η επίλυση προβλημάτων και η λήψη αποφάσεων. Παράλληλα, τόσο η GBL όσο και η παιχνιδοποίηση συνδέονται με αυξημένη διάδραση και θετική συναισθηματική εμπλοκή, οι οποίες αποτελούν κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας των προγραμμάτων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (Βοσινάκης, 2015) .